25/06/2018 από ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ 0 Σχόλια
Ανευρύσματα θωρακικής αορτής
Από τι προκαλείται το θωρακικό αορτικό ανεύρυσμα;
Η πιο κοινή αιτία δημιουργίας των θωρακικών αορτικών ανευρυσμάτων είναι η αθηροσκλήρωση, μια παθολογική διαδικασία που καταστρέφει τα τοιχώματα των αρτηριών, που συνοδεύει συχνά τη γήρανση με πιθανότερη εμφάνιση στους άνδρες. Η αθηρωματική πλάκα που δημιουργείται στο εσωτερικό του τοιχώματος της αορτής επιφέρει τη σκλήρυνση και την εξασθένησή του στην εσωτερική πίεση που ασκείται από τη ροή του αίματος.
Ο κίνδυνος ανάπτυξης της αθηροσκλήρωσης αυξάνεται με το κάπνισμα, την αρτηριακή υπέρταση, την υπερχοληστερολαιμία, την παχυσαρκία, καθώς και το οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής ή περιφερικής αγγειακής νόσου (στένωση των αρτηριών των άκρων κ.τ.λ.).
Άλλες νοσηρές καταστάσεις που προδιαθέτουν την ανάπτυξη θωρακικών αορτικών ανευρυσμάτων σε νεότερες ηλικίες συμπεριλαμβάνουν γενετικά σύνδρομα παθολογικού συνδετικού ιστού, όπως τα σύνδρομα Marfan, Loeys-Dietz και Ehlers-Danlos, καθώς και η παρουσία διγλώχινας αορτικής βαλβίδας. Επιπλέον, λοιμώξεις (π.χ. σύφιλις) και φλεγμονώδεις νόσοι, όπως η αρτηρίτιδα Takayasu δύνανται να προκαλέσουν θωρακικά αορτικά ανευρύσματα, καθώς επίσης και τραυματισμοί, όπως πτώση από ύψος και τροχαία ατυχήματα.
Ποια τα συμπτώματα και η διάγνωση των θωρακικών αορτικών ανευρυσμάτων;
Συχνά τα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής περνούν απαρατήρητα, λόγω της έλλειψης συμπτωμάτων στους μισούς από τους ασθενείς που πάσχουν από αυτά. Στους υπόλοιπος δύνανται να προκαλέσουν πόνο στο στήθος/στην κάτω σιαγόνα/στον αυχένα και στην πλάτη, επίμονο βήχα, βραχνή φωνή ή δύσπνοια. Η έγκαιρη διάγνωση των θωρακικών αορτικών ανευρυσμάτων είναι σημαντική για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, εν όψει του κινδύνου ρήξης αυτών με πιθανές μοιραίες για τον ασθενή συνέπειες. Ο κίνδυνος ρήξης αυξάνεται όσο ταχύτερα μεγαλώνει το μέγεθος των ανευρυσμάτων. Για το σκοπό αυτό, οι ακόλουθες απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να ανιχνεύσουν και να θεμελιώσουν τη διάγνωση των θωρακικών αορτικών ανευρυσμάτων, συμβάλλοντας στην έγκαιρη αντιμετώπισή τους:
-Ακτινογραφία θώρακος
-Αξονική τομογραφία-αγγειογραφία
-Μαγνητική τομογραφία
-Υπερηχοκαρδιογράφημα
-Αγγειογραφία
Πώς αντιμετωπίζονται τα θωρακικά αορτικά ανευρύσματα;
Η αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων εξαρτάται από το μέγεθος και τον εντοπισμό τους, καθώς και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Στην περίπτωση που το θωρακικό αορτικό ανεύρυσμα είναι μικρό και δεν προκαλεί συμπτώματα, θα μπορούσε να συσταθεί παρακολούθηση με τακτικό απεικονιστικό έλεγχο με αξονική ή μαγνητική τομογραφία κάθε 6-12 μήνες, για πιθανές αλλαγές στο μέγεθος ή τη μορφολογία του.
Χειρουργική & ελάχιστα επεμβατική/ενδαγγειακή θεραπεία
Ωστόσο, εάν το θωρακικό αορτικό ανεύρυσμα είναι μεγάλο ή προκαλεί συμπτώματα, τότε απαιτείται η έγκαιρη αντιμετώπισή του, ώστε να προληφθεί μια πιθανή μοιραία για τη ζωή του ασθενούς ρήξη. Το εξασθενημένο και διατεταμένο τμήμα της αορτής μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά και να αντικατασταθεί από ένα συνθετικό μόσχευμα, ενώ στην περίπτωση που το ανεύρυσμα γειτνιάζει με την αορτική βαλβίδα, δύναται να χρειασθεί επίσης πλαστική επιδιόρθωση ή αντικατάσταση αυτής με τη χρήση καινοτόμων χειρουργικών τεχνικών. Οι επεμβάσεις αυτές είναι πολύπλοκες και συνιστάται η διενέργειά τους από έμπειρη χειρουργική ομάδα, κάτω από γενική αναισθησία και ελάχιστη παραμονή στο νοσοκομείο περίπου μίας εβδομάδας.
Εναλλακτικά της κλασικής ανοικτής μεθόδου χειρουργικής αντιμετώπισης και αναλόγως της ανατομικής εντόπισης του ανευρύσματος στην κατιούσα θωρακική αορτή, δύναται να προταθεί η νεότερη ενδαγγειακή μέθοδος επιδιόρθωσης του θωρακικού αορτικού ανευρύσματος (TEVAR), με την οποία αποφεύγεται η ανοικτή προσπέλαση και ο αποκλεισμός του ανευρύσματος επιτυγχάνεται μέσω καθετήρων και ενδο-αυλικών μοσχευμάτων με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές. Η εφαρμογή αυτών των πρωτοποριακών μεθόδων αποτελεί ήδη πραγματικότητα τις τελευταίες δύο δεκαετίες σε σύγχρονα κέντρα αριστείας του εξωτερικού (ΗΠΑ, Ευρώπη), ενώ τα τελευταία χρόνια μπορούν να εφαρμοσθούν και σε αντίστοιχα υψηλής εξειδίκευσης κέντρα της Ελλάδας, από κατάλληλα εκπαιδευμένους χειρουργούς και ομάδες.
Οι καινοτόμες αυτές μέθοδοι έχουν μάλιστα επεκταθεί και αφορούν αορτικά ανευρύσματα εντοπιζόμενα και σε άλλες ανατομικές θέσεις, όπως τα θωρακοκοιλιακά και τα ανευρύσματα αορτικού τόξου. Ωστόσο, η βέλτιστη θεραπευτική προσέγγιση του ανευρύσματος θωρακικής αορτής εναπόκειται στην κρίση και υπεύθυνη συμβουλή του εξειδικευμένου ιατρικού προσωπικού.
Κωνσταντίνος B. Σπηλιωτόπουλος, MD, PhD, FETCS
Καρδιοχειρουργός - Χειρουργός Αορτής Baylor College of Medicine, Houston, Texas, ΗΠΑ
Συνεργάτης Δ.Θ.Κ. Αθηνών «Υγεία»
Σχόλια